In de loop van een praktijk van meer dan dertig jaar heeft Rahul Mehrotra zich verschanst in de architectuurgeschiedenis van Mumbai, met zijn naam naast iconen als IM Qadri en Charles Correa. De oprichter van RMA Architects, Mehrotra, is een veelzijdige persoonlijkheid, een architect, stedenbouwkundige, auteur en ook een opvoeder - hij is de professor Urban Design and Planning aan de afdeling Urban Planning and Design aan de Harvard University's Graduate School of Design.
Zijn scala aan projecten is al even groot, van kunstruimtes en boetieks, het ontwerpen van kantoren, huizen en fabrieken tot het recyclen van stedelijk land en masterplanning van de Maximum City. RMA heeft een breed scala aan projecten ontworpen en uitgevoerd, van bedrijfscampussen tot privéwoningen, maar ook projecten voor natuurbehoud en landrecycling. Mehrotra leidde het ontwerp van de softwarecampus van Hewlett Packard in Bengaluru en een campus voor de ngo Magic Bus. Hij hield ook toezicht op de restauratie van de Ovale paleizen Maidan en Chowmahalla en Falaknuma in Hyderabad en voltooide een masterplan voor het behoud van de Taj Mahal. Het bedrijf ontwierp en bouwde ook een project voor sociale huisvesting, Hathigaon, in Rajasthan, voor 100 olifanten en hun verzorgers. Hij is een leidende stem in het moderne discours over stedenbouw en staat bekend om zijn gedrevenheid door academisch onderzoek. Wereldwijd Indiaas kijkt naar de reis van deze meesterarchitect.
Architectuur ontdekken
Mehrotra, geboren in Delhi, verhuisde als kind met zijn gezin naar Mumbai, waar zijn vader machinefabrieken leidde. Het gezin verhuisde vaak door Mumbai en Mehrotra leerde al snel genieten van de overgangen. "Ik vond het heerlijk om een nieuwe ruimte binnen te gaan, te arrangeren en te herschikken", vertelde hij aan Harvard Magazine. Het wekte een interesse die hem ertoe bracht zich in te schrijven voor een graad in architectuur aan de CEPT-universiteit in Ahmedabad, omdat hij "vanaf het begin van architectuur hield". Van daaruit ging hij naar de GSD, waar hij zijn vrouw Nondita ontmoette.
In 1987 voltooide hij zijn postdoctorale studie aan de Harvard University en schreef hij een proefschrift over Mumbai. Daarna keerde hij terug naar zijn geliefde thuisstad, waar hij in 1990 zijn praktijk, RMA Architects, oprichtte. . "Ik was zo opgewonden over wat er in India gebeurde dat ik er niet eens aan dacht om in de VS te blijven", zei hij tegen Harvard Magazine.
Van Boston tot Bombay
"Ik bereidde mezelf voor om in de stad te werken op een manier die me in staat stelde om het soort problemen te destilleren waarmee ik me wilde bezighouden", vertelde hij aan STIRWorld.
“Achteraf zie ik dat ik de stad eigenlijk heel intensief had bestudeerd, zowel als student aan de CEPT University, Ahmedabad, waar ik naar de architectuur van Bombay keek, als later aan de Harvard University, als postdoctoraal waar mijn proefschrift ook over ging. Mumbai. Ik probeerde de stad, haar karakter, haar planningsprocessen en de patronen die de plek uniek maakten, te lezen en te begrijpen.”
Mehrotra's eerste ontmoeting met lesgeven kwam in 2002, toen hem een baan werd aangeboden aan het Taubman College of Architecture and Urban Planning van de Universiteit van Michigan. Tegen die tijd was RMA Architects meer dan tien jaar oud en had Mehrotra, die een aanzienlijke hoeveelheid werk op zijn naam had staan, al interesse in theorie en analyse ontdekt.
Dit waren de begindagen van liberalisering en terwijl het land getuige was van een dramatische verschuiving, deed de benadering van architectuur dat ook. De regering stapte uit de particuliere sector en India begon aan zijn langzame overgang van het socialisme naar een kapitalistische structuur.
De overgang van Bombay naar Mumbai
"Toen het kapitaal zijn waarde besefte (nogal lukraak) in Mumbai, begon de langzame en gestage verwoesting - de vele historische vormen braken, waarna interstitiële ruimtes kansen werden als plaatsen van de minste weerstand tegen verandering", zei Mehrotra in een interview met Metropolis Magazine. De overgang naar moderniteit deed Mehrotra denken aan een stedelijke apocalyps, waar hij vreesde dat de stad naartoe ging.
Huisvesting was een prioriteit, maar het antwoord leek te liggen in snelle oplossingen door middel van prefab units aan de rand van de stad. “Niemand gaat er ooit wonen. Ontwerpen voor overgangen brengt ons vaak in een onverwachte richting en is rommelig en leidt mogelijk niet tot samenhangende architectonische beelden. Maar dat is de enige manier om onze echte doelen te bereiken en niet gevangen te zitten in de illusie dat we het probleem hebben opgelost.”
De kunstwijk
Toen de stad echter moderner werd, raakte Mehrotra betrokken bij de beweging om het historische Fort District van Mumbai te behouden. Toen de economische liberalisering leidde tot een opleving van de kunstscene in de stad, werd Mehrotra's firma, die toen nog in de kinderschoenen stond, ingehuurd om daar zeven kunstgalerijen te ontwerpen. Hij zag het grotere geheel al voor zich en visualiseerde een aangewezen kunstdistrict. Hij ensceneerde kunstinstallaties op straat, in de hoop de nieuwe kunstgalerijen gastvrijer te maken voor het publiek.
Mehrotra's baanbrekende inspanningen op het gebied van natuurbehoud en landrecycling zouden wetgeving worden via de wet op het behoud van 1995. Tot 2005 bleef Mehrotra het Urban Design Research Institute adviseren.
Koninklijke erfenissen nieuw leven inblazen
In 2000 werd Rahul Mehrotra uitgenodigd om de regering te adviseren over het behoud van de Taj Mahal. Hij richtte de Taj Mahal Conservation Collaborative op, met een zevenkoppig team bestaande uit experts op het gebied van techniek, landschapsarchitectuur en natuurbehoud. Hij leidde het team om een instandhoudingsplan van de site te formuleren.
Onder leiding van prinses Esra, die vanuit Engeland naar India was teruggekeerd, werden de historische paleizen Chowmahalla en Falaknuma in hun oude glorie hersteld. Hiervoor riep ze de hulp in van Rahul Mehrotra. "Samen werkten ze aan de gigantische taak om ambachtslieden, bouwkundig ingenieurs en historici samen te brengen, om al het materiaal dat ze vonden tijdens hun letterlijke en metaforische opgravingen te bestuderen en te documenteren", aldus de Architectural Digest, die Mehrotra op zijn lijst heeft gezet. hun AD50-lijst.
Openbare ruimtes in de stadsjungle
"We hadden een gradatie van ruimtes nodig, zodat de klant nog steeds wat ruimte voor privégebruik kon hebben, maar een meerderheid zou open zijn voor het publiek", vertelde Mehrotra aan het AD. De restauratiewerkzaamheden aan Chowmahalla gingen in de loop van een decennium door en in 2010 won het de UNESCO's Conservation Award.
Het paleis ontvangt in het weekend bijna 5000 bezoekers en is nu een volwaardig museum. "Het herstellen van het fysieke weefsel was een uitdaging", zei Mehrotra. "Aangezien dit niet werd gezien als een inkomensgenererend vooruitzicht, waren de interventies minimaal en werd bij de instandhoudingswerkzaamheden rekening gehouden met de veiligheid en het onderhoud van het gebouw." Het idee was niet alleen om het publiek uit te nodigen in de structuur, maar om in het verhaal zelf te stappen.
Een vruchtbare auteur
In de loop der jaren heeft Mehrotra veel geschreven over architectuur, natuurbehoud en stedenbouw en ontwerp. Hij is medeauteur van Bombay: the Cities Within, een magnum opus dat de stedelijke geschiedenis van de stad vanaf de jaren 1600 tot heden behandelt, Bangananga: Sacred Tank, Public Places Bombay en Bombay to Mumbai: Changing Perspectives. In 2011 schreef hij 'Architecture in India – Sinds 1990', een blik op hedendaagse architectuur in India.
Mehrotra heeft ook tentoonstellingen samengesteld, waaronder een in de NGMA Mumbai in 2017, getiteld The State of Architecture: Practices and Processes in India. In 2018 was hij co-curator van 'The State of Housing: Realities, Aspirations and Imaginaries in India'.
In 2014 werd Mehrotra lid van het International Committee of Architecture Critics en maakt hij deel uit van de stuurgroep van het Lasmi Mittal South Asia Institute van Harvard.